PAPIROFLEXIA PARA OS DRAGALINH@S

A FACER TODOS E TODAS DRAGÓN!!!

O APALPADOR

LINGUAS ÚTILES?

Que é iso de estar sempre a falar de que o galego non serve para nada! 

Coma calquera outra lingua do planeta serve, dende o momento en que a usan dúas persoas, para comunicarse. E isto é o esencial dunha lingua.

Para aqueles que estamos sempre a voltas cos números direivos que:

O Galego está:

• Entre 5% das 5.000 linguas do mundo teñen máis de 1 millón de falantes.
• Ocupa o posto 160 en canto ao número de falantes do mundo.
• Se entendo que hai 150 linguas en Europa ocupa o posto 23.
• Está entre as 30 linguas máis usadas na rede (navegadores como Firefox, Chrome ou Explorer; os buscadores Google ou Bing; as redes sociais Facebook e Tuenti; os xestores de contidos Wordpress ou Xoops. Tamén funcionan en galego distintos tradutores e aplicacións comerciais e de software libre).
• Na vida pública: ensino, política, xustiza, igrexa, medios de comunicación, publicidade.
• Entramado cultural asentado: non só se producen moitos títulos de literatura galega, senón que as obras galegas son traducidas a outros idiomas e coñecidas en moitos países (Existen Centros de Estudos Galegos en universidades de Alemaña, Arxentina, Brasil, Chile, Croacia, España, EEUU, Finlandia, Francia, Hungría, Italia, Irlanda, Polonia, Portugal, Reino Unido ou Rusia.).
• Produción audiovisual importante: música, cine e teatro en galego.

O galego descendeu no uso urbano e na xente moza debido á perda de transmisión da lingua entre xeracións. Con todo o 40% da poboación tena como lingua habitual. 

O Galego unha lingua de proxección internacional? Claro!!!

(Á parte de todo isto, o galego é intercomprensible oralmente e por escrito co portugués, por iso os galegofalantes teñen un acceso moi doado a 250 millóns de persoas que se expresan en portugués, a sexta lingua máis falada no mundo. Co galego podemos percorrer territorios lusófonos como Portugal, Brasil, Angola, Mozambique, Guinea-Bissau, Cabo Verde, Timor Leste, Macau-China… entendendo e facéndonos entender sen problemas.)

Info da nosa lingua na galipedia

O VAL DAS MOURAS

A música e Rosalía parece que nunca se van separar e que as súas letras deixan pouso nas xeracións máis novas. Mesmo fóra de Galiza se recoñece a importancia de SERMOS GALEGOS.

Grupo celta-folk basado na obra da poetisa Rosalía de Castro, concretamente no seu libro Follas 

Novas. Integrado por tres músicos de L’Hospitalet, a banda componse por: Laura Lorenzo (voz), 

Joana Marce (frauta traveseira) e David Fernández (guitarrista). 

O Val das Mouras 

AS MATRIARTAS

As mulleres seguen a ser o piar da nosa sociedade

Galicia 2098

Curtametraxe


Trailer da curta

ECOLINGÜISMO

Ecolingüismo - O galego é o noso medio natural

OS PEQUECHOS/AS TAMÉN SABEMOS COCIÑAR

XOGA COS NOMES DOS ALIMENTOS NO PORTAL DAS PALABRAS

IMOS DE MAGOSTO

XOGAMOS COAS HABILIDADES SOCIAIS

Para o noso PT. Atopei este videoxogo que traballa a interacción social dos peques con autismo.

PREME NA IMAXE PARA IR Á WEB E DESCARGAR O XOGO

A ESMORGA

A novela de Blanco Amor está de máxima actualidade. 


O vindeiro venres día 21 vaise estrear unha nova versión no cine da esmorga literaria de máis sona na nosa literatura.

Aquí vos deixo o trailer, pero tedes máis vídeos na web do filme. 

Tamén podedes achegarvos a Auria e dar unha voltiña pola cidade e seguir as pegadas dos nosos personaxes e actores.

Roteiro Literario da Esmorga.

Roteiro da esmorga from Marlou

Blanco Amor na web da RAG

O Samaín e os Castros

Sempre falamos de CASTROS cando falamos da festa do Samaín. Non sei se vós visitastes algún. 

Eu fago sempre que podo unha ruta de sendeirismo que pasa por este que teño a 5 km da miña casa. 

Se vides por Allariz non deixedes de visitar Santa Mariña de Augas Santas e Armea.

PETOS DE ÁNIMAS

Os petos de ánimas atópanse en camiños e encrucilladas de toda Galicia e son unha das manifestacións materiais do culto aos mortos, da devoción polas ánimas. 

 Xa dixemos que nestas datas do Samaín en que os espíritos andan un chisco atarefados a correr dun lado para outro non está de máis pararmos nun dos múltiples petos de ánimas que tedes nas encrucilladas galegas a botar unha oración ou esmola pola salvación das almas en pena.

Aquí deixo o Peto de Armea.

SERES MÁXICOS DA FAUNA GALEGA

O alumnado de segundo da ESO anda a cavilar cal vai ser o seu aniñal caseño para as exposicións. Agardo que sexan tan sorprendentes coma os de Ramón Lamote. 

Os seres fantásticos20142015 from Loli Cid Cid

Para que teñan outro exemplo déixolles o texto de Cunqueiro, da Escola de menciñeiros, onde nos conta quen é o Gatipedro. Recordade que podedes atopalo se dades unha volta pola coruñesa praza do Humor.

GATIPEDRO

O gatipedro é un gato branco que ten na cachola un corno mouro; o gatipedro ven pólas noites ás casas, e párase nas habitaciós nas que hai nenos durmindo. Entón o gatipedro ponse a verquer auga pólo seu corniño, i o neno, en sonos, escoitando o pingar da fontiña aquela, soña que mexa, e de verdade mexa na cama.

Pra espantar o gatipedro abonda con botar unhas areas de sal á porta do cuarto i ó pé da fiestra. O gatipedro anda apoiándose, ademáis de nas catro patas, na língua, e probando coista o sabor do sal, o gatipardo dá a volta e prosegue a súa nouturnia viaxe, deixando ós nenos da casa en paz.

O XERMOLO DA GALIZA

E falando do Samaín estes días... aquí un pouco de historia de Galiza.

Erase unha vez ao noroeste de iberia from Manolo Gonzalez

NÓS SOMOS A LINGUA

ECOLOXISMO LINGÜÍSTICO, POR FAVOR!!!

Noiticia do xornal Sermos Galiza

A poboación monolingüe en galego, menos do 50% por primeira vez na historia

Os dados proporcionados polo IGE apuntan un retroceso de 13 puntos na última década, porén, a Xunta valora positivamente a situación lingüística en Galiza.

 D.A.

O número de persoas que se declaran monolingües en galego sitúase, por vez primeira na historia, por baixo do 50% da poboación. Esta é a cifra que deita a enquisa elaborada polo Instituto galego de estatística (IGE) a partir dun estudo sobre as condicións de vida das familias galegas. 

No concreto, o IGE cifra no 43,8% a porcentaxe de galegofalantes, maiores de 5 anos, no 2011. Unha cifra que contrasta co 56,84% que se declaraba monolingüe en galego dez anos antes. Segundo o estudo publicado, Galiza perdeu na última década 311.294 falantes na lingua de seu. 

En 2001 o 56,84% da poboación, en 2011 só o 43,8% é monolongüe en galego. Isto é, 311.294 persoas menos

Os dados deveñen dun proceso de substitución lingüística favorábel ao español pois a redución no número de monolingües en galego resulta dun notábel incremento das persoas que din empregar maioritariamente a lingua de Castela. Ora ben, o IGE sinala unha lixeira redución no número de persoas que declaran usar unicamente o castelán e "nunca" recorren ao galego. Fronte ás 332.791 que facían tal afirmación en 2001, en 2011 son 287.837 as que se definen monolingües en español. Isto é, aproximadamente dous puntos de diferenza. 

Por comarcas, as zonas rurais de Lugo e Ourense continúan a situarse como os espazos onde a lingua propia goza de mellor saúde. Así, nas comarcas da Fonsagrada, A Terra Chá e Meira a porcentaxe de monolingües en galego sitúase por riba do 80%. O mesmo acontece nas ourensás Viana e a Limia. Pola contra, o eixo atlántico continúa a ser a faixa de territorio máis desgaleguizada --a excepción dalgunhas comarcas como A Costa da Morte. 

Por cidades, tamén Lugo e Ourense son os lugares con maior número de galegofalantes. En troca, Pontevedra, Vigo, A Coruña e Ferrol amósanse como os espazos onde o castelán conta con máis presenza. 

Entrevista a Miguel moreira, autor do ensaio Contra a morte das linguas.

REPASAMOS ACENTUACIÓN

Despois de ler as probas de lectura non ben mal un repasiño das regras de  ACENTUACIÓN.

ACTIVIDADES DO PROXECTO ARTELLO

ACTIVIDADES ogalego.eu

REGRAS DE ACENTUACIÓN DO GALEGO by Loli Cid Cid

O CAUREL

A pregunta da día foi... "Onde queda o Caurel?" 

Claro, a profe de Galego pregunta cada cousa... A ver se fixemos as tarefas e xa o tedes localizado nun mapiña coma este:

        

E logo preguntei cal era unha das árbores máis habituais nestes montes?



Aí vai unha presa de imaxes deste lugar irrepetible da nosa Galiza.

O TEU NOME POR MAR E TERRA

Agasallo de Guadi Para Diego

FALSIDADES LINGÜÍSTICAS

Merece a pena escoitar.... dedicade uns minutiños!! Ben falado.

 

GUADI GALEGO, MÁIS MÚSICA EN GAELGO

Aí vos deixo un agasallo da vosa ex-profe, xa que tanto nos emociona cada vez que a escoitamos.

PASEAMOS POLO CAMPO

Esta semana o nobelo da lingua foi medrando sen pensármolo con palabriñas coma estas:

       XUNQUEIRA               XUNCA                      XUNCO

Tamén falamos dos VÍMBIOS. Eu expliquei o que eran e que se empregaban en cestaría ou nas viñas para atas as cepas aos arames.

          

Tamén explicamos que os vimbios ou as cordas feitas con xuncas entrenzadas serven para atar feixes. Neste punto explicamos que é unha presa, unha gavela e un feixe.

PRESA                                 GAVELA                                  FEIXE - MOLLO  - MONLLO

Póñovos as fotos cando as saque a fin de semana

CARTAS DE INVERNO

Booktrailer, comezmos a ler!!!

A XOGAR COAS PALABARAS

Seguro que xa coñecedes a web  do Portal das Palabras, unha opción divertida para aprender xogando cos nomes das cousas que nos rodean.

Ademais é un bo exemplo de traballo colaborativo, iso que tanto perseguimos no alumnado e que os docentes non cumprimos sempre.

O alumnado de 1º da  ESO pode estrearse con este pequeno xogo que repasa nomes relacionados coa saúde, pero tedes algún máis. A por eles.

INÉS DE CASTRO

Este verán tiven o pracer de visitar a parella de namorados máis entrañable da nosa historia. Sexa por tráxica ou intensa o amor de dona Inés e don Pedro foi máis alá da morte e pervive na memoria colectiva do noso pobo así coma nos múltiples textos literarios que recrearon a súa paixón e difundiron unha lenda que simboliza o amor eterno.

Na década de 1320 nacía na Galiza a pequena Inés, filla de Pedro Fernández de Castro e Aldonza Soares de Valladares. Mais foi o castelo de Peñafiel, en Valladoliz, quen a viu medrar a carón da súa curmá Constanza.

Quixo o destino que a nobre fora chamada para casar na corte portuguesa con Pedro I, fillo de Afonso IV, o Bárbaro,  que Inés a acompañara en funcion de "dama parente" e que no momento de coñecerse esta e o infante ficaran irremediablemente namorados a pesar de todas as oposición dos reis.

Aínda que o infante casou con Constanza, nove anos despois da súa morte, desafiando toda prohibición casa coa súa amada e teñen catro fillos.

O rei Afonso IV, temeroso do poder dos Castro en Castela e Portugal, déixase influír polos consellos dos seus asesores e planifica a morte de Inés. Un día no que o seu fillo está de cacería, o rei acode cos seus cabaleiros ao mosterio de Santa Clara, próximo á Quinta das Lágrimas, en Coímbra, para perpetrar a execución da súa nora. Mais faltoulle valor ao vela rodeada dos seus cativos e dá volta, pero os seus cabaleiros non teñen piedade e danlle morte.

A lenda di que as bágoas que derrama dona Inés no río Mondego cando ía ser asasinada deu lugar á Fonte das Lágrimas. E no fondo desta fonte disque nacen unhas algas de cor vermella que son as pingas de sangue da propia Inés.

A vinganza de don Pedro segundo a lenda di que unha ver que foi rei mandou exhumar o corpo da súa amada, subiuna ao trono e fixo que a coroaran obrigando aos cortesanos a que renderan os honores debidos a unha raíña.

Ademais, o rei mandou esculpir un túmulo funerario para Inés no Mosterio de Alcobaça (declarado Patrimonio Cultural da Humanidade no 1985, pola UNESCO), a onde trasladou os seus restos. Co tempo tamén ordenou esculpir o seu propio e así ficaron colocados un aos pés do outro para verse nada máis resucitaren unha vez superado o Xuízo Final. Estes dous sepulcros góticos dise que son os máis famosos de portugal.

XOGAMOS?

Na web ogalego.eu tedes un reto para pasar un bo anaco e descubrir un cachiño da vosa Galiza.

A ver quen sabe  máis!!! Fai clic na imaxe. 

Boa sorte

O CÓDICE

O  Liber Sancti Jacobi ou Codex Calixtinus e en galego como Libro de Santiago ou máis comunmente como Códice Calixtino é un conxunto de textos reunidos Santiago nos anos finais do arccebispado de Xelmirez e cuxa autoría se atribuiu ao papa Calisto II.O exemplar máis antigo, datado entre 1150 e 1160, consérvase na Catedral de Santiago de Compostela. 
A primeira tradución ao galego é do século xv e só no ano 2010 se rematou completamente a tradución desta guía de pererinanaxe.

Libro que todo o mundo coñeceu polos medios de comunicación e polo seu roubo. A súa sona foi medrando e agora unha produtora galega decide facer unha serie que recolle o acontecemento. 

Aquí tedes a actriz María Castro, que nunca esquece cal é a súa lingua. 

CÁNTAMO EN GALEGO

Comezamos o curso a bo ritmo e da man dun programa de radio que se chama

Pontevedra na onda. 

Dende este espazo radiofónico accedemos a información de discos, concertos, festivais 

e todas as novidades da produción musical en galego.

captura da web de Onda Cero

VOLTA ÁS AULAS

A VIAXE DE GAGARIN

Non podo deixar de recomendarvos a lectura da nova obra de Agustín Fernández Paz.

 

A VIAXE DE GAGARIN

 Reseña: Armando Requeixo

Algunha reflexión despois da lectura: Entreliñas

SEMPRE EN GALIZA_70 ANIVERSARIO

Mañá celébranse os 70 anos da publicación de Sempre en Galiza, de Castelao.

"A superioridade non está no idioma

 que se fala; está no que se sabe, no 

que se di e no que se fai"

Pego aquí estas palabras do noso escritor e que lin no Facebook e que magoan a alma. Espero que sirvan para que a xente tome conciencia do seu, da súa cultura e da súa orixe e non se deixe globalizar.

“Algúns galegos de boa fe coidan que o cultivo do noso idioma é un impedimento de traballo na emigración. Mais eu quero invitalos a meditar: Pensades que a nosa Terra pode seguir sendo un criadeiro de carne humana para enviar ás Américas en paquetes teutóns? Porque o noso deber está en asegurar o dereito ao traballo remunerado, para que ningún irmán noso emigre por necesidade. Pensades que os galegos poden seguir emigrando polo mundo a ofreceren indignamente a mercancía dos seus lombos e dos seus brazos? Porque o noso deber está en armar ao pobo dunha instrución primaria, profesional e técnica, que lle permita ser digno en todas as partes, e en todas as partes atopar as vantaxes que se lle ofrecen a un inglés, a un alemán... Ou é que na emigración resulta superior un castelán a un galego por falar unha lingua máis extensa? A superioridade non está no idioma que se fala; está no que se sabe, no que se di e no que se fai."
CASTELAO ‪#‎SempreenGZ‬

Info do autor na galipedia

Info na RAG

Info na BVG

VIDEOPOEMAS DÍAZ CASTRO

O alumnado de 2º ESO A, con todas as présas que nos asolagan estas semanas, conseguiu rematar estes dous novos traballiños sobre Díaz Castro. 

Moitas grazas pola ilusión e a participación.

FOTOPOEMAS DÍAZ CASTRO

Fotopoemas das alumnas de 2º ESO C.

O TRAXE GALEGO

Mencía González, alumna de 1º ESO B, do IES Rafaael Puga Ramón, decidiu que como nesta avaliación estudamos o léxico da roupa, ela ía gravar estes vídeos para explicar aos seus compañeiros como se prepara para ir a unha actuación co seu grupo de biale galego.

MOITAS GRAZAS!! BO TRABALLO.

DÍA DA LINGUA PORTUGUESA

POR NÓS O GALEGO TERÁ MIL PRIMAVERAS MÁIS

Todos participamos!!!

 Alvaro Cunqueiro: 

                             "Aquí xace que coa súa obra fixo que Galicia durase mil primaveras máis" 




 

CONCERTO HOMENAXE A CELSO EMILIO FERREIRO

O alumnado de 3º ESO ten aquí, no minuto 5, unha versión diferente do noso Himno, que tan presente está estes días nas súas aulas, Literatura e Música.

FALARÁS A NOSSA LINGUA

Agasallo ao alumnado do Ies Puga Ramón cun poema fermoso de Séchu Sende, que interpreta rapazada de Maside. 

Espero que desta vez vexan que si, que o galego segue sendo unha lingua viva, útil, doce, con sentimento, auténtica, coma as xentes que a falamos. 

O SOL DA CORDA

Roi Casal interpreta a Díaz Castro:

EXPOSICIÓN DAS LETRAS

Os paneis da exposición das Letras Díaz Castro para os grupos que non remataron o traballo de grupo na aula.

DÍAZ CASTRO CONTA E CANTA A SÚA VIDA

Agasallo traido hoxe dende a Consellaría e que merece a pena ver só por escoitar recitar ao mesmo Díaz Castro os seus poemas. 

ESA LUS - DÍAZ CASTRO

LETRAS GALEGAS 2014 - DÍAZ CASTRO

Este ano 2014 o Día das Letras Galegas está dedicado ao poeta Xosé Mª. Díaz Castro.

 Recursos na páxina da Coordinadora. Clic na imaxe

Recursos no portal do portal de Política Lingüística unha presa de actividades interactivas para coñecer a obra e ao personaxe de Xosé María Díaz Castro.  Clic na foto.

Unha das actividades máis esperadas por todo o profesorado é o telexornal que cada curso o CPI Dos Dices de Rois adica ao autor homenaxeado o Días das Letras Galegas. Pola súa claridade e atractivo é unha forma amena de coñecer máis aos nosos escritores. 

Tamén podedes saber máis no poeta de Guitiriz botando unha ollada ao Prezi que Mª José Martínez Paz, alumna de 2º de Bacharelato do IES de Curtis elaborou con todo coidado.

XOGOS.

E que mellor forma de comprobar canto sabes do autor que mergullarte nestes roscos de preguntas que fixeron os colegas dos CEIP A Ponte de Lugo.

•  PASAPREGUNTAS Díaz Castro  
•  
•  PASAPALABRAS Díaz Castro
•  
• TEST Díaz Castro
•  

RECITADO

Vídeo elaborado polo CPI Dos Dices de Rois.




VÍDEO 

Curta que recrea o poema “Penélope” de Xosé María Díaz Castro, realizada polo IES As Barxas de Moaña.



AUDIOS IES DÍAZ CASTRO (Da web: A LUS DO MUNDO; Proxecto do IES Díaz Castro)





CUESTIONARIO PARA DESPOIS DE VER O TELEXORNAL DÍAZ CASTRO