NA SOLAINA

Cada vez estou máis convencida de que me gusta ser una persoa que se emociona, porque só así se pode gozar coa lectura dun libro coma o de David Vázquez Álvarez.

Esta prosa mol, donda e serena que sae da pruma do autor fai que nos mergullemos na vida de Ana, una velliña nada a comezos do século xx, que devece por estar co fillo da muller do servizo. Porén, as prohibicións do pai, primeiro e a marcha do rapaz alén mar na busca dun futuro mellor, despois, fan que a moza abandone a aldea da Ribeira Sacra, á cal regresa agora, tras vivir corenta anos na fermosa cidade da Coruña.

Quizais ese accidente que lle produciu a rotura do pé fose tan só a escusa perfecta para chegar de novo ao fogar dos maiores que construíron para a xente do lugar na aldea que a viu nacer. Dende a solaina do edificio os seus húmidos ollos albiscan cada un dos recunchos daquel fermoso val facendo que os seus recordos se espreguicen: o pazo familiar no cal coñece ao Rabizo e no que tantas veces discutiu co seu pai ou irmán maior; o regato, testemuña dos encontros ás agachadas dos mozos que tanto amor sentían, ou as serras que acubillaran no seu ventre ao mozo e ao seu amigo Pepe, fuxidos durante os anos da Guerra.

Ana, co decorrer dos días vai conversando pouco a pouco coa súa enfermeira, Diana, que tan ben sabía tirar do nobelo durante os longos paseos que daban por recomendación do doutor. A velliña presa da dor que lle producían as lembranzas que se amoreaban como á saída dun túnel na procura da luz, aconsella así á pequena: “…todos somos prisioneiros das nosas decisións, das nosas lembranzas, dos nosos erros (…) O que pasou xa foi. Non podemos volver atrás no tempo. Os rotos da alma non se poden remendar”.

Mais desta volta trabucábase con aquel consello. Quixo a vida que todo o sufrimento daquela mociña e desta velliña, que debruzada na solaina da súa vellez enxergaba os duros recordos do pasado que gardaba naquela caixiña de madeira, tivera un final feliz.

Merece a pena loitar aínda que Ana pensase “que a vida sempre gaña, miña pequena”, para agora mirar nos ollos do Rabizo a luz daquel amor que nacera cando aínda eran nenos e ían xuntos á escola. Agora, eran libre por fin e agardábaos toda unha vida xuntos.

Os elos que forman a cadea temática desta novela, malia seren coñecidos para todos: a Guerra Civil, os asasinatos, o caciquismo, o despotismo, o machismo, a diferenza de clases, a falta de liberdade, o amor, a emigración, os campos de concentración… combínanse de tal forma que o autor fai que non caiamos no aburrimento. As continuas viaxes que a velliña Ana e os demais personaxes fan dende o presente cara o pasado, fai que camiñemos cara outras lecturas como Agosto do 36, recordando a fuxida polos montes ourensáns de Manuel; O neno do pixama a raias, ao lembrar as chemineas que liberaban de forma tan atroz as persoas que estiveran alí prisioneiras, ou as escenas do filme A mariñeira, entre outras moitas que podiamos citar.

Sexa como for, as bágoas acudiron en varias ocasións aos meus ollos ao sentir todas esas emocións que moven aos personaxes desta novela: como evitar non sentir o medo dun neno de 16 anos partir cara América, ou medo ante a carraxe que sente o pai de Ana ao velo co fillo da criada, ou o medo do Rabizo a participar nunha guerra que non era súa matando a xente inocente, a emoción de Sara cando ve regresar ao fillo mozo da Habana, a tristeza do Rabizo no porto da Coruña lembrando que non se podía despedir de ninguén, nin de Ana, o amor que desprendían os olliños de Ana cara o seu namorado ou o desexo e ilusión de ser libres por fin e poder estar xuntos para sempre. Todas estas emocións e outras tantas máis e o suspense que a protagonista lle pon ás súas verbas fan que prendamos na lectura, que fiquemos neste fermoso lugar dos canóns do Sil un anaco máis, como fixo a enfermeira, malia ter unha boa oferta de traballo na cidade, porque desexabamos saber cal era o desenlace daquelas vidas. Grazas á súa curiosidade a historia vai medrando a pouquiños e os flashback son continuos, pero ao final logramos descubrir que os soños a veces tamén se fan realidade.

NA SOLAINA da casa vella da miña avoa, á sombra da figueira, escoitei moitas historias da boca dela e de miña bisavoa . Quen se resiste a NON SOÑAR!!!!!
Agora, miña bisavoa, dende hai moito, e miña avoa, dende un ano e medio, xa non están. A vella figueira xa foi substituída por outra máis nova. E, aquela cativa que soñaba, cando agora sobe á solaina, sabe que os soños se fan realidade só en novelas coma esta.